Cache, kelime anlamına baktığımızda önbellek-önhafıza anlamına gelir ve bu terim bilgisayar kullanımı olan herkesin mutlaka duymuş olduğu bir kelimedir. Bilgisayar sisteminde sistem işleyişi gereği önbelleğe çok fazla erişim sağlanır ve gerçek hafızadaki verilere ulaşımda kolaylık sağlar.
İşlemci cache, işlemcinin (CPU-Merkezi İşlem Birimi) verilerini ve komutlarını saklamak, gerektiğinde ise onlara kolayca erişmek için kullanılan küçük bir bellek alanıdır. İşlemci çekirdeğine yakın bir konumdadır.
İşlemci Cache Ne İşe Yarar?
Bilgisayardaki en önemli donanım parçası olan işlemciler, yaptığı işlemler gereği sistem hafızasındaki verilere ulaşması gerekir. Fakat buradaki işlemler çok daha hızlı gerçekleştiği için sistem hafızası(RAM) bu nokta da işlemcinin hızını yakalayamayabilir ve veri aktarım hızı yavaşlar. Burada işlemci cache dediğimiz önbellek ortaya çıkmaktadır. İşlemci cache, sistem belleğine oranla daha küçük fakat daha hızlıdır. Dolayısıyla daha güncel ve önemli verileri bünyesinde barındırır. İşlemcinin hafızadaki verilere hızlı ve kolay bir şekilde ulaşmasında büyük rol oynar.
Özetle işlemci cache ne işe yarar diye sıralayacak olursak;
1. İşlemci cache, işlemcinin verilerini ve komutlarını saklar onlara erişimde kullanılır.
2. İşlemci cache, işlemcinin verilerini ve komutlarını daha hızlı bir şekilde almasını sağlar.
3. İşlemci cache sayesinde, işlemcilerin daha fazla veriyi bir kerede çalıştırması mümkün olur.
4. İşlemci cache ile programlar ve uygulamalar daha hızlı bir şekilde çalıştırılabilir ve kullanıcının daha iyi bir deneyim yaşaması sağlanır.
5. İşlemci cache, işlemci tarafından yürütülen programların ve verilerin daha akıcı bir şekilde kullanılmasını sağlar.
İşlemci Cache(Önbellek) Türleri Nelerdir?
Hangi işlemciyi kullanacağınıza bağlı olarak, birçok farklı işlemci cache türü vardır. İşlemciler, genellikle L1, L2 ve L3 önbellek türlerinden birini kullanır.
1. Level 1 (L1) Cache: İşlemcinin en hızlı ve en yakınındaki bellek olarak bilinen Level 1 Cache, işlemci tarafından en sık kullanılan veri ve komutları saklamak için kullanılır.
2. Level 2 (L2) Cache: Level 2 Cache, işlemcinin hızını arttırmak için kullanılan bellektir. Genellikle daha büyük bir saklama kapasitesine sahiptir ve işlemciye gönderdiği bilgiyi arttırır.
3. Level 3 (L3) Cache: Level 3 Cache, işlemcinin hızını arttırmak için kullanılan daha büyük boyutlu bellek olarak bilinir. L3 cache, işlemcinin sistem belleğine erişim süresini kısaltarak verimliliğini arttırır.
4. Intel Smart Cache: Intel Smart Cache, işlemcinin en son çıkan modelleri için geliştirilmiş bir L3 cache özelliğidir. Smart Cache, işlemcinin sistem belleğine erişimini hızlandırarak verimliliğini arttırır.
