LG firmasının geliştirdiği OLED panel teknolojisinin en büyük rakibi Samsung QLED panel teknolojisini piyasaya sunarak cevap verdi. Gelecekte televizyon almanız durumunda hangi teknolojiyi tercih edeceğinize bir nebze katkımız olsun istedik.
Televizyonlarda yeni panel alternatifleri geliştirme çabalarına, halihazırdaki LED panel teknolojisinin yetersiz kalması sebep oldu. Türkçesi “ışık yayan diyotlar” manasına gelen kısaltmadan oluşan ‘LED’ günümüzde LCD televizyonların aydınlatma yönteminde kullanılıyor. Bu sebeple LCD yerine televizyonları artık LED TV olarak tanımlıyoruz. LG ve Samsung firmaları kendi geliştirdikleri teknolojiyi belirtmek adına, var olan kısaltmanın başına bir harf ekleyerek üst segment televizyonlarını satışa sunuyor. LG’nin amiral gemisi televizyonları OLED ismini alırken Samsung en üst seviye televizyonlarına QLED adını veriyor. İsimlendirmeler göze ve kulağa benzer gelse de iki marka farklı teknolojiler kullanıyor.
İki dev panel üreticisinin teknolojileri arasındaki farkı ortaya koymadan önce LED’in ne manaya geldiğini anlamamız gerekiyor. LED ile aydınlatılan LCD televizyonlar iki ana bölümden oluşurlar: Panel ve arka ışık. ‘Sıvı kristal ekran’ manasına gelen LCD’de elektrik akımının etkisiyle panelde görüntüler oluşur. LCD, televizyonun birbirinden bağımsız piksellerini oluşturur. Her bağımsız pikselin doğru rengi üretmesi için kırmızı, yeşil, mavi alt piksellerin farklı kombinasyonlarda aktive olmasını sağlar. LCD’ler ışık üretmez, birçok ışık koşulu altında arka ışık olmaksızın görüntüler görülemez. Bu sebeple LCD paneller, panelin ortasına ya da köşelerine yerleştirilecek arka ışığa ihtiyaç duyarlar. İlk üretim yıllarında, LCD televizyonlarda panelde çok yer kaplayan florasan ampüller kullanılmaktaydı. Üretim teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte son yıllarda daha ince, daha hafif ve az enerji tüketen LED aydınlatma sistemleri televizyonlarda kullanılmaya başlandı.
En basit anlatımla, LED arka ışıkları LCD paneli aydınlatarak görüntünün görülebilmesi için kullanılıyor. Daha gelişmiş televizyonlarda ışığı ayarlanabilir LED’ler kullanılarak televizyonun belli kısımlarının daha aydınlık ya da daha karanlık olması sağlandı. Böylelikle görüntü karşıtlığının geliştirilmesinde mesafe katedildi. Birbirinden bağımsız, ayarlanabilir LED’lerin plakaya dizilimiyle elde edilen daha fazla arka ışık, televizyonların karşıtlık değerinin iyileştirilmesini sağladı. Bu da yüksek kontrast içeren sahnelerde ışık halkası ve harelenmenin önüne geçilmesini sağladı.
LG ve OLED
Organik ışık yayan diyot, bilinen kısaltmasıyla ‘OLED’ televizyonlar ilk bakışta LED televizyonlara benziyor gibi duruyor. Kısaltmada kullanılan harfler neredeyse aynı, bu da insanların kafasında benzer manaya geldiği izlenimini uyandırıyor. Mantık düzleminde bakıldığında, başına aldığı ‘organik’ tanımıyla aslında OLED televizyonlar da bir tür LED televizyon gibi görünüyor. Lakin OLED ekranlar, LED arka aydınlatmalı LCD televizyonlardan tamamen farklı bir teknolojiye sahip. OLED televizyonların kullandığı OLED paneller hem aydınlatmayı hem de görüntüyü üretiyor. OLED panel üzerindeki her bir piksel organik ışık yayan diyotlar tarafından üretiliyor. Organik ışık yayan diyotlar, pikselin rengini belirliyor ve bu pikselin ışık üretmesini sağlıyor. OLED ekranlar, çalışma mantığı olarak artık kullanılmayan plazma televizyonlara daha yakın bir tanıma sahip. Plazma televizyonlarda da renkli fosfor ile kaplanmış her plazma hücresi, tek panelde her bir pikselin renk ve ışık üretmesini sağlıyordu. Plazma ve OLED panellerdeki kimya, mühendislik ve fizik birbirinden çok farklı olsa da temelde aynı şeyi yapıyordu: Görüntü oluşturulurken aydınlatma için harici bir ışık kaynağına ihtiyaç olmuyordu. Çünkü her bir piksel kendi ışığını üretiyordu.
OLED paneller, ekran teknolojileri içinde olabilecek en iyi karşıtlık değerlerini üretebiliyor. Eğer görüntünün bir kısmı siyah ise, ekranın o kısmında bulunan pikseller hiç bir ışık vermeden kendini kapatabiliyor. OLED panellerin bu özelliği, LED aydınlatma plakası kullanan LCD paneller ile arasındaki en büyük farkı oluşturuyor. Normalde ışığın olmaması gereken ekran bölümlerinde monitörden ışık sızması LED panellerin en büyük hatası olarak karşımıza çıkmaktaydı. Mükemmel LED televizyonlarda ekranın siyah bölümlerinde metrekarede 0.01 kandeladan daha az ışık üretiliyor. OLED televizyonlar ekranın siyah bölümlerinde hiç ışık üretmiyorlar. Bu sebepten ötürü OLED televizyonların, ekranı ne kadar parlak olursa olsun siyah değeri daima sıfır olarak kalıyor. Bu durum “sonsuz” karşıtlık (infinite contrast) olarak adlandırılıyor.
Büyük boyutlara sahip OLED panel üretim maliyeti çok yüksek meblağlara ulaşıyor. LG firması bu durumu göz önüne alarak en üst seviye/pahalı televizyonlarında OLED panelleri kullanıyor. Giriş seviyesi 55 inç OLED55B6P televizyonun mağaza satış fiyatı 2.229 dolar. 65 inç boyutundaki LG Signature OLED65W7P model televizyon 7.999 dolar fiyat etiketiyle satışa sunuldu. Fiyatların bu denli yüksek olması OLED televizyon piyasasına LG ve Sony gibi az sayıda televizyon üreticisi firmanın girmesine neden oldu.
OLED televizyonlarda LG en önemli marka olarak öne çıksa da, OLED teknolojisi daha küçük boyutlu üretimlerde yaygın olarak kullanılmaya başlandı. OLED ekranlar, aralarında Samsung S8’in de olduğu birçok mobil cihazda kullanıldı. LCD panellere göre oldukça pahalı olan OLED paneller, ebatlar ufaldıkça üretim maliyetleri de düştüğü için mobil cihaz üreticileri tarafından tercih ediliyor.
Samsung QLED
Samsung’un amiral gemi QLED televizyonlar şirketin iddiasına göre OLED televizyonlarla kıyaslanabilir düzeyde imiş. İsimlendirmede bile çok yakın benzerlik var ki “O” harfine küçük bir çentik eklenerek “Q” ya dönüştürülmüş. Samsung QLED televizyonları çok yüksek teknoloji ürünü olsalar da, temelde yine LED arka aydınlatmalı LCD televizyon sınıfına giriyorlar. Birçok üst seviye LED televizyon gibi QLED televizyonlar da LED arka aydınlatma plakalı LCD panel kullanıyor. Samsung’un pazarlama terimi olan ‘QLED’ anahtar sözcüğü, firmanın LED paneller üzerinde yaptığı özel geliştirmelerini belirtiyor. QLED televizyonların panellerinde, Samsung kendi geliştirmesi olan "Quantum Dots" teknolojisini kullanıyor. Quantum Dot olarak isimlendirilen nano parçacıklar elektriğe maruz kaldığında farklı frekanslarda ışıyarak ya da ışığı değiştirerek görüntü oluşturuyor. Beyaz LED aydınlatmalı LCD’lerle kıyaslandığında QLED panellerde ışığın bükümüyle yüksek çözünürlüklerde daha doğru renkler üretiliyor.
QLED paneller geniş renk paletiyle oldukça başarılı olsalar da, en nihayetinde temelinde LED aydınlatmalı LCD teknolojisi olduğu için ‘karşıtlık’ konusu hala bir soru işareti olarak kalıyor. QLED paneller, OLED panellerin ulaştığı mükemmel düzeydeki siyahı henüz üretemiyor. Samsung’un açıklamasına göre QLED televizyonlar, metrekarede 1500-2000 kandela parlaklık değerine ulaşırken düşük oranda yansıtma sağlıyor.
QLED televizyonlar LG’nin OLED televizyonları gibi yüksek fiyat etiketine sahipler. Samsung’un en uygun fiyatlı diyebileceğimiz QLED televizyonu 55 inç QF7 modeli 2.799 dolar iken, ebat ve fiyat olarak en kabarık modeli 75 inçlik Q9F QLED televizyon 9.999 dolar ile satışa sunuldu.
Tüm bu anlatımların toplamında Samsung’un QLED teknolojisinin LG’nin OLED teknolojisine benzemediğini anlayabiliyoruz. QLED paneller mükemmel görüntüler sunabilse de iki panel teknolojisini kıyasladığımızda OLED paneller yarışı önde tamamlıyor. OLED gerçek manada arzu edilen hedefe ulaşmış yenilikçi bir teknolojiyken QLED ise LED aydınlatmalı LCD televizyonların geliştirilmiş hali olarak karşımıza çıkıyor.
Her İki Panel de Muhteşem Özelliklerle Donatıldı
OLED ve QLED paneller, amiral gemisi televizyonlarda kullanılan teknolojiler olduğu için kullanıcıların en üst seviye televizyonlarda görmek istediği tüm özelliklerle donatıldı. Her iki televizyon tipi de 4K çözünürlüğe ve HDR içerik desteğine sahip olarak piyasaya sunuldu.
Tüketici televizyon çözünürlüğü olarak yeni standart, ultra yüksek çözünürlük (UHD ya da 4K) ismiyle tanımlandı. 4K televizyonlar, 3840’a 2160 ölçeğindeki çözünürlüğüyle ve daha fazla piksel oranıyla Full HD (1080p) televizyonların çözünürlüğünün dört katını ve daha yüksek görüntü kalitesini bizlere sunuyor. Artık birçok büyük televizyon üreticisi firma Full HD modelli televizyonların üretimini bırakarak ya da azaltarak 4K televizyon üretimine ağırlık verdi. Düşük bütçeler için 1080p model televizyon üretimleri devam etse de piyasaya artık 4K televizyonlar hakim olmaya başladı. 40 inç üzeri yeni model bir televizyon alacaksanız muhtemelen 4K bir televizyonu da seçenekleriniz arasında değerlendirebilirsiniz.
Standart televizyonlara oranla yüksek dinamik aralığına sahip (HDR) televizyonlar daha geniş renk ve ışık standardını bizlere sunuyor. Bir dizi yeni video standardını bize vaat eden HDR video içerikleri aslında iki temel standart ile karşımıza çıkıyor: HDR10 ve Dolby Vision. Bunlara ilave olarak birkaç yeni standart ve özellik daha yeni yeni hayatımıza girmeye başladı. Ultra HD Bluray disklerin formatı olan HDR10’u LG’nin OLED’i ve Samsung’un QLED’i görüntüleyebiliyor. Samsung televizyonlar Dolby Vision’a destek vermezken birçok yayın servisi HDR10 ve Dolby Vision destekli HDR içerik sunuyor. Samsung bir hamle yaparak yeni bir HDR10+ standardını ilan etti. Bu standardı Amazon ile birlikte uygulamaya koyacağını açıkladı.
OLED ve QLED televizyonlar video yayın servislerini ve uygulamalarını destekleyen akıllı televizyon özellikleri ile donatıldı. LG akıllı televizyonlar WebOS işletim sistemini kullanırken Samsung’un televizyonları şirketin Smart Hub arayüzünü kullanıyor. Her iki firmada kendi bünyelerinde geliştirdikleri platformlarla, tüm 4K ve HDR yayını yapan servislerin içeriklerine destek sağlıyor.
