Pahalı bir donanıma para yatırmadan bilgisayarınızın performansını artırmak istiyorsanız, overclock yapabileceğiniz en iyi işlemdir. Hız aşırtma işlemiyle işlemciniz ve ekran kartınızın sınırlarını zorlayabilirsiniz ancak OC işleminin çok dikkatli yapılması gerekir.
Doğru Donanım Seçimi
Overclock yapmadan önce, bilgisayarınızın donanımının overclock'a uygun olup olmadığını kontrol etmelisiniz. İşlemci ve anakartın uyumlu olması, bu işlemi güvenli bir şekilde yapmanızı sağlar. Ayrıca iyi bir soğutma sistemi de overclock için önemlidir.
İşlemci ve Ekran Kartı Ayarlarını Kontrol Edin
Overclock işlemine başlamadan önce işlemcinizin ve ekran kartınızın mevcut çalışma hızlarını ve sıcaklık değerlerini kontrol edin. Bu bilgiler, işlem yaparken ne kadar artırma yapabileceğinizi belirlemenize yardımcı olacaktır.
Overclock İşlemine Başlamadan Önce Yedekleme Yapın
Herhangi bir olumsuz durumda sistem dosyalarınızı kaybetmemek için overclock işlemine başlamadan önce önemli verilerinizi yedekleyin. Bu, potansiyel riskleri en aza indirmenize yardımcı olur.
Overclock İşlemi Adımları
1. BIOS veya UEFI ayarlarına erişerek işlemci ve ekran kartı ayarlarını bulun.
2. İşlemcinin ve ekran kartının saat hızlarını artırarak başlayın, ancak adım adım yapın ve her seferinde stabiliteyi kontrol edin.
3. İşlem yaparken sıcaklık değerlerini izleyin ve aşırı ısınmayı önlemek için uygun soğutma sağlayın.
4. Stabil bir overclock elde ettiğinizde, sistemde uzun süreli stabilite testleri yapın.
Overclock İşlemi Sonrası
Overclock işleminden sonra, sistem stabilse ve sıcaklık değerleri uygunsa, artık daha yüksek performans elde edebilirsiniz. Ancak, herhangi bir kararlılık sorunu yaşarsanız veya sıcaklık değerleri çok yüksekse, overclock ayarlarını düşürmek veya eski haline getirmek en iyisidir.
Overclock Nedir?
Overclock (OC), performans iyileştirme amacıyla CPU, GPU veya RAM’in çekirdek hızlarını üretici tarafından onaylanan sınırların üstüne çıkarmaktır. Türkçe karşılığıyla "Hız Aşırtma" anlamına gelir.
Hız Aşırtma ve Bilgisayar Performansı
Farklı bilgisayar işlemci yongaları farklı hızlarda çalışır. Bu hızlara saat hızı denir. Daha yüksek saat hızı, işlemcinin saniyede daha fazla işlem yapabilmesi ve bilgisayarınızın daha hızlı çalışması anlamına gelir. Ancak, üretici tarafından belirlenen sınırlar içinde çalışır.
İşlemci Üretimi ve Test Süreci
Farklı hızlara sahip işlemciler aynı montaj hattında üretilir. Üretildikten sonra test edilir ve arızalı olanlar çıkarılır. Son olarak, işlemcilerin stabil çalışması için üretici tarafından manuel yavaşlatma (throttle down) işlemi uygulanır.
Overclock İle Sınırların Zorlanması
Overclock işlemi, üreticinin uyguladığı yavaşlatma işlemini geri almanızı sağlar. Böylece donanımınızı mümkün olduğunca yüksek seviyede çalıştırabilirsiniz. Ancak, bu işlemi yaparken dikkatli olmak ve donanımınızın sınırlarını aşırı zorlamamak önemlidir.
Overclock İşlemi ve Riskler
Overclock işlemiyle, işlemcinizin veya diğer bileşenlerin aşırı ısınması ve stabilite sorunları yaşanabilir. Bu nedenle, overclock yapmadan önce iyi bir soğutma sistemine ve donanımın güvenli sınırlarını bilmeye dikkat etmek gerekir.
Overclock İle Bilgisayar Performansını Artırma
Overclock işlemi, PC’nizin merkezi işlemci biriminin ve diğer bileşenlerinin performansını artırır. Bu işlem, Windows PC'nizin bileşenlerinin saat hızını artırarak saniyede daha fazla işlem gerçekleştirmesini sağlar. Bilgisayarın BIOS’unda daha yüksek saat hızı ayarlamak CPU hızını artırır ve daha hızlı, daha çabuk yanıt veren bir bilgisayar ortaya çıkarır.
İşlemcilerin Fabrika Ayarları ve Sınırları
Bilgisayar işlemcileri, kararlı performans için fabrika ayarlı maksimum hızlara ve uygun soğutmaya sahiptir. Fabrika ısı emicisi ve fanı, standart bir işlemcinin normal kullanımda ürettiği ısıyı güvenli bir şekilde yönetmesini sağlar. Ancak, overclock işlemi bu sınırlamaları aşarak bilgisayarın performansını artırır.
Overclock Yapılmayan İşlemciler ve Özel Üretim
Değişikliği önleyen kilitli çarpanlar nedeniyle tüm işlemciler overclock yapılmaz. Ancak, bazı işlemciler maksimum performansa sahip en güçlü bilgisayara sahip olmak isteyen kullanıcılar için özel olarak üretilir ve overclock işlemine uygun hale getirilmiştir.
İşlemci Overclock Nasıl Yapılır?
Overclock ile donanımınızın gücünü açığa çıkarırken son derece dikkatli olmalısınız. Güvenli bir şekilde işlemci overclock nasıl yapılır adım adım görelim:
1. İşlemci Sıcaklığını Belirleyin
Başlamadan önce işlemci sıcaklığını kontrol etmeniz gerekir çünkü overclock sıcaklığı artıracaktır ve sıcaklık değişimini ölçmeniz gerekecektir. CPU sıcaklıklarını BIOS’tan veya bir programla kontrol edebilirsiniz. Bilgisayarınız zaten sıcak çalışıyorsa devam etmeden önce aşırı ısınma sorununu giderin.
2. Sistem Stres Testi Gerçekleştirin
İşlemcinizi sınırlarını zorlamak istiyorsanız CPU’yu birkaç saat sürecek stres testine sokmalısınız. Mevcut sisteminizin mevcut varsayılan saat hızında kararlı çalıştığını bilmeniz gerekir. Tüm CPU çekirdeklerini sabit olarak %100 yük altında çalıştıran çeşitli araçları kullanabilirsiniz. Bir - iki saat işlemcinin tam kapasite çalışmasına izin verin ve sıcaklıkları yakından takip ederken ne olduğunu izleyin.
3. İşlemci Performansını Kontrol Edin
Cinebench gibi araçlarla mevcut CPU performansını test ederek başlayın. Programını çalıştırdıktan sonra CPU’nun yanındaki Run butonuna tıklayın. Render işlemi tamamlandıktan sonra mevcut puanı göreceksiniz. Puanları karşılaştırmak için bir yere not almanızda fayda var. 3DMark Basic, CPU’nuzun yük altında ne kadar ısındığını öğrenebileceğiniz bir başka kıyaslama aracı.
4. BIOS’a Girin
Sisteminizde hız aşırtma yapmanın tek güvenilir yolu bilgisayarınızın BIOS’unda ayarları değiştirmektir. BIOS, bilgisayarınızın temel ayarlarını içerir. BIOS’a girdikten sonra Gelişmiş CPU Çekirdek Ayarları veya OC/Overclock vb. bir yazı arayın. İşlemcinin hız aşırtma ayarlarını bulacağınız yer burasıdır.
5. CPU Çarpanını Ayarlayın
Anakart üreticisine bağlı olarak BIOS, Automatic Overclocking veya OC Level işlevi sunar. Otomatik hız aşırtma, güvenli seviyede bir miktar hız artışı sağlar; bu yüzden overclock işlemini manuel yapmanızda fayda var.
Saat hızını artırmanın ilk adımı çarpanı artırmaktır. Bu, anakartta yerleşik olan temel saati kullanır ve genellikle 100MHz’dir. Bu sayının çarpılması saat hızını verir. Çarpanı kademeli olarak yükseltin. Bunu sayıyı yazarak veya klavyeden + tuşuna basarak yapabilirsiniz.
Tek çekirdek için çarpanı artırarak başlayın ve diğerleri için yavaş yavaş ilerleyin. Ne kadar çok çekirdeğin hızını artırırsanız sisteminiz o kadar sıcak ve kararsız çalışır. Ayarlarınızı kaydedin ve bilgisayarı yeniden başlatın. Ardından işlemcinizin kararlılığını ve performansını ölçmek için stres testi ve kıyaslama yapın.
Çarpanı overclock yapmak enerji gereksinimi de artırır. CPU’nuza daha fazla güç vermek için CPU voltaj ayarını bulun. Bu ayar varsayılan olarak genelde 1.25 veya otomatiktedir. Bu değeri yavaşça artırın. Voltaj ve çarpanları yavaş yavaş artırarak neticede maksimum overclock değerini bulacaksınız. Her overclock işlemiyle bilgisayarınızın daha da ısınacağını unutmayın.
Ekran Kartı Overclock Yapma
Ekran kartı overclock (OC) nedir? GPU overclock işlemi, ekran kartınızın performansını artırmak için saat hızını kademeli olarak yükseltmeniz anlamına gelir. MSI Afterburner programı ile ekran kartı overclock yapma adımları:
1. Mevcut Ayarlarınızı Kıyaslayın
3DMark veya Furmark gibi araçlarla ekran kartınızın mevcut performansını gözlemleyin. Performansı, sıcaklığı, saat hızlarını ve FPS değerlerini kıyaslayın. Overclock işlemine başlamadan önce kartın performansını kıyaslamak için bir stres testi aracı kullanabilirsiniz.
2. GPU Çipinde Hız Aşırtma Yapın
Ekran kartınıza hız aşırtma yaparken yavaş başlamanız önemlidir. Çekirdek saat hızını yavaş yavaş artırın ve olağandışı durumları gözlemleyin. %5 düzeyinde performans sabit kalır ancak muhtemelen fazla bir gelişme görmeyeceksiniz. Ancak bu küçük hız aşırtma, olası sorunları hızlı bir şekilde kontrol etmenize yardımcı olur.
3. GPU Belleğinde Hız Aşırtma Yapın
Bellek, çekirdek GPU saati kadar önemlidir. GPU belleğini %10 oranında 50 - 100 MHz arasına çıkarmayı deneyin. MSI Afterburner, ekran kartınızın belleğine hız aşırtmayı kolaylaştırır. Bilgisayarınız çökerse veya oyunlarınız düzgün çalışmazsa, donanımınız hız aşırtma için tasarlanmamış olabilir veya bilgisayarınızın sıcaklık sınırı artmış olabilir.
4. İnce Ayar Yapın
Çekirdek saat hızını ve bellek saat hızını yavaşça test ettikten sonra, GPU hız aşırtma yapmaya devam edin. Her seferinde kararlılığı ve performansı test edin ve ardından tekrarlayın. Birkaç saat boyunca kıyaslama ve stres testi uygulayın veya güçlü ekran kartı isteyen oyunları çalıştırın, sorunları kontrol edin ve iyileştirmeleri izleyin.
5. Güç Sınırını Artırın
Limitinize ulaştığınızda, saati olduğu yerde tutabilir veya programın Güç Limiti ve Sıcaklık Limiti geçişlerini açabilir ve ne olduğunu görebilirsiniz. GPU'nuzun performansını kontrol etmek için MSI Afterburner RivaTuner'ı kullanabilirsiniz.
6. Tekrar İnce Ayar Yapın ve Test Edin
GPU hız aşırtma hızını tekrar 10 MHz artırın ve her seferinde test edin. En iyi noktayı bulmak sabır gerektirir. En iyi sonucu elde etmek için gereken ince ayarlarla devam edin. Son olarak, sisteminizi benchmark testine sokun ve favori oyunlarınızla da test edin.
İşte ücretsiz olarak kullanabileceğiniz en iyi overclock programları:
Intel Extreme Tuning Utility (XTU)
- Intel işlemcileri için optimize edilmiş bir overclock ve sistem izleme yazılımıdır. - İşlemci, bellek, ve grafik ayarlarınızı kontrol etmenizi sağlar. - Isı, voltaj ve diğer sistem bileşenlerinin performansını izlemek için kullanışlı araçlar sunar.AMD Ryzen Master
- AMD Ryzen işlemcileri için özel olarak tasarlanmış bir overclock ve sistem izleme yazılımıdır. - İşlemci hızını, voltajını ve diğer ayarlarınızı kolayca değiştirebilirsiniz. - Ayrıca işlemci sıcaklığı ve diğer sistem bilgilerini izlemek için araçlar sunar.MSI Afterburner
- Ekran kartı overclock ve sistem izleme yazılımıdır. - GPU hızını, bellek hızını, fan hızını ve voltajı ayarlayabilirsiniz. - Ayrıca FPS, sıcaklık, ve diğer performans göstergelerini izlemek için kullanılır.EVGA Precision X
- NVIDIA ekran kartları için özel olarak tasarlanmış bir overclock ve sistem izleme yazılımıdır. - GPU hızı, bellek hızı, voltaj ve fan hızını ayarlayabilirsiniz. - Ayrıca sıcaklık, GPU kullanımı ve diğer bilgileri izlemek için araçlar sunar.ASUS GPU Tweak II
- ASUS ekran kartları için tasarlanmış bir overclock ve sistem izleme yazılımıdır. - GPU hızı, bellek hızı, voltaj ve fan hızını ayarlayabilirsiniz. - Grafik kartı sıcaklığı ve performansını izlemek için kullanışlı araçlar sunar. Bu programlar, bilgisayarınızı hız aşırtma işlemi için ayarlamak ve performansı izlemek için kullanabileceğiniz güçlü araçlardır. Ancak, overclock işlemleri yapmadan önce dikkatli olmalı ve herhangi bir değişiklik yapmadan önce sisteminizin sınırlarını anlamanız önemlidir.Overclock yapmanın bazı faydaları şunlardır:
Performans Artışı: İşlemci, ekran kartı veya bellek üzerinde yapılan overclock, daha yüksek saat hızlarına ve daha iyi performansa olanak tanır. Bu, oyunlarda daha yüksek kare hızları, daha hızlı render süreleri ve genel sistem tepki süresinde artış anlamına gelir.
Maliyet Tasarrufu: Daha düşük fiyatlı bir bileşeni overclock yaparak, daha pahalı bir bileşenin performansına yaklaşabilirsiniz. Örneğin, daha ucuz bir ekran kartını overclock yaparak, daha pahalı bir modelin performansını elde edebilirsiniz. Bu şekilde, daha fazla para harcamadan daha iyi bir performans elde edersiniz.
Güncellenmiş Donanım: Eski bir bilgisayar veya bileşenleri, overclock yapılarak yenilenebilir. Bu, eski donanımların günümüz oyunları veya uygulamaları çalıştırabilmesini sağlar. Böylece mevcut donanımınızı daha uzun süre kullanabilirsiniz.
Optimizasyon ve Deneyimleme: Overclock, donanımınızı test etme ve sınırlarını öğrenme şansı verir. Farklı overclock ayarları deneyerek, donanımınızın ne kadar performanslı çalışabileceğini keşfedebilirsiniz. Bu, sistem performansını en üst düzeye çıkarmak ve daha iyi bir deneyim elde etmek için faydalıdır.
Özelleştirme: Overclock yaparak, sistem performansını kendi ihtiyaçlarınıza ve tercihlerinize göre özelleştirebilirsiniz. Özellikle oyunseverler, oyun performansını artırmak için overclock yaparak grafiklerin daha yüksek kalitede ve daha akıcı olmasını sağlarlar.
Yenilikçilik ve Rekabet: Bazı kullanıcılar için overclock, yeni ve daha hızlı sistemlerin inşası veya rekabet için bir yoldur. Bu, sistemler arasında performans yarışmalarına katılmak veya sadece kendi sistemlerini optimize etmek isteyen kullanıcılar için önemli olabilir.
Ancak overclock işlemi yaparken dikkatli olmak önemlidir, çünkü yanlış yapılan overclock, donanımınızı zarar görebilir veya kararlılık sorunlarına yol açabilir.
Overclock yapmanın bazı zararları şunlar olabilir:
Garanti Sorunları: Çoğu donanım üreticisi, overclock yapılan bileşenler için garantiyi geçersiz kılar. Bu nedenle, overclock yapmak, donanımınızı garanti dışı bırakabilir ve olası arızaları kapsam dışında bırakabilir.
Donanım Hasarı: Daha yüksek voltajlar ve sıcaklıklar, overclock yapılan bileşenlerde kalıcı hasara neden olabilir. Bu, özellikle uygun soğutma olmadan yapılan agresif overclock işlemlerinde ortaya çıkabilir.
Aşırı Isınma: Overclock yapmak, bileşenlerin daha fazla ısınmasına neden olabilir. Bu, stabilite sorunlarına yol açabilir ve donanım bileşenlerinin ömrünü kısaltabilir.
Güç Tüketimi: Overclock yapılan sistemler, daha fazla güç tüketirler. Bu da elektrik faturasının artmasına ve daha büyük bir güç kaynağına ihtiyaç duyulmasına neden olabilir.
Ses Seviyesi: Fanlar ve soğutma sistemleri, overclock yapılan bileşenlerin daha fazla ısınmasını önlemek için daha yüksek hızlarda çalışır. Bu da daha yüksek ses seviyelerine neden olabilir.
Kararlılık Sorunları: Agresif overclock yapıldığında, sistemde kararlılık sorunları ortaya çıkabilir. Bu, beklenmedik çökmelere veya program hatalarına neden olabilir.
Overclock yapmanın bu riskleri göz önünde bulundurulmalı ve dikkatli bir şekilde yapılmalıdır. Her zaman uygun soğutma önlemleri alınmalı ve donanımınızın sınırlarını aşmamaya özen gösterilmelidir.
