Yarı iletken üreticileri sektör derneği SIA temsilcilerine göre, yıllarca ABD ve müttefikleri tarafından uygulanan yaptırımlar altında olan Çinli Huawei Technologies şirketi, kendi yarı iletken ihtiyaçlarını karşılayacak bir işletme ağı kurmak için gizlice Çin'de çalışmalar yürütüyor. Bloomberg'e göre, bu projelerin bazılarında, Huawei'ye Tayvanlı şirketler bile destek veriyor.
Bilindiği üzere, Çin'in ve Tayvan adasının ilişkileri son derece gergindir. Çin, Tayvan'ı kendi topraklarının bir parçası olarak görürken, Tayvan ABD'nin himayesi altında, özellikle yarı iletken bileşenlerin sözleşmeli üretimi konusunda son otuz yılda önemli başarılara imza atmıştır. Ayrıca, dünyanın en büyük sözleşmeli yonga üreticisi olan TSMC şirketinin ana tesisleri de burada bulunmaktadır.
Huawei'nin Çin'deki Faaliyetleri
Bloomberg muhabirleri, Huawei'nin ana yurtlarından olan Çin'in Shenzhen şehrindeki inşaat sahalarını Ağustos ayında incelediğinde, bu sahalarda Tayvanlı şirketlerin Çinli alt birimlerini ve teknik gazlar tedarik eden Fransız Air Liquide şirketini keşfetti. Air Liquide'nin temsilcileri, şirketin Çin'deki faaliyetlerinin ABD'nin ihracat kontrolü gereksinimlerine tamamen uygun olduğunu ve Amerikan mevzuatı tarafından yasaklanan hiçbir şeyi Çinli müşterilere tedarik etmediklerini belirtti.
Yaptırımlar ve İşbirlikleri
Geçen yıl ABD yaptırımlarına tabi olan Pengxinwei (PXW) inşaat sahasında en az üç Tayvanlı şirket tespit edildi. Tayvanlı Topco şirketinin Çinli birimi, PXW projesinin gerçekleştirilmesinde yer aldığını resmen doğrulasa da, yalnızca atık su arıtma sistemi oluşturma ile ilgilendiklerini ve bu tür faaliyetlerin ABD yaptırımlarına dahil olmadığını vurguladı.
Tayvan Ekonomi Bakanı, Bloomberg'in açıklamalarına yanıt olarak, Tayvan hükümetinin, Çin'deki inşaat sahalarında görülen dört Tayvanlı şirketin faaliyetlerini inceleyeceğini belirtti. ABD Ticaret Bakanlığı ise, Huawei'nin yarı iletken bileşen üretiminde yaptırımlar altında nasıl ilerlediğinin nedenlerini incelemeye devam ettiklerini ekledi.
Tayvan'ın Duruşu ve Ekonomik İlişkiler
Bir Tayvan inşaat şirketi, Çinli SwaySure ile işbirliğinin yaptırımlara tabi olmadığını belirtti. Bazı Tayvanlı akademisyenler, kâr elde etmek uğruna Tayvan halkının güvenliğini tehlikeye atan vatandaşlarına hızla suçlamalarda bulunsa da, iki ülke arasındaki ekonomik bağlar zaten güçlüydü. Bu nedenle, şu anda Tayvanlı şirketlerin Çin'de kötü niyetle hareket ettiklerini iddia edemeyiz.
