Aralık ayına girilirken, ABD hükümeti, Çin’in yarı iletken (çip) sektörüne yönelik sert yaptırımlar uygulamaya başladı. Yeni yaptırımlar, 140 Çinli şirket ve kuruluşu hedef alarak, Çin hükümetiyle bağlantılı oldukları şüphesiyle işlem yapmalarını sınırlamayı amaçlıyor. Ancak bu kuruluşların tam listesi henüz açıklanmadı. Bu hamle, mevcut yönetimin, görev süresi dolmadan önce Çin’in teknolojik ilerlemesini engellemek için son bir çabası olarak değerlendiriliyor.
Yaptırımların Amacı ve Kapsamı
Reuters’ın raporuna göre, yeni yaptırımlar iki temel hedefe dayanıyor: Çin’in gelişmiş bellek işlemci modelleri ile bunların üretim teknolojilerine erişimini engellemek ve Çinli çip üretim ekipmanı üreticilerini zor durumda bırakmak. Ek olarak, Çin’e ekipman ihracatı Malezya ve Singapur gibi üçüncü ülkeler üzerinden de yasaklanacak. Bu yaptırımlar yalnızca ABD şirketlerini değil, Hollandalı ASML gibi uluslararası şirketleri de etkileyebilir.
ABD'nin Gerekçesi: Teknolojik ve Askeri Riskler
ABD Ticaret Bakanı Gina Raimondo, bu yaptırımların Çin’in askeri modernizasyonunu ve insan hakları ihlallerini kolaylaştırabilecek ileri teknolojilere erişimini sınırlamak amacıyla uygulandığını belirtti. Raimondo, “Biden yönetimi, Çin'in ileri teknolojileri geliştirme kabiliyetini bozma konusunda şimdiye kadarki en kararlı adımları attı” diyerek, bu önlemlerin ABD’nin ulusal güvenliği için önemini vurguladı.
Çin'in Yarı İletken Üreticilerine Yönelik Ek Yaptırımlar
Yeni yaptırım paketi, Çin’in önde gelen yarı iletken üreticilerini, Huawei ile bağlantılı olduğu düşünülen şirketleri ve SMIC gibi mevcut yaptırımlardan etkilenen firmaları içeriyor. SMIC'in, ABD Ticaret Bakanlığı’ndan ihracat lisansı alarak ekipman tedarik etme yeteneği daha da kısıtlanacak. Böylece Çin’in çip üretim kapasitesini artırma çabaları ciddi şekilde sekteye uğrayabilir.
Uluslararası Şirketler ve Teknolojik Kısıtlamalar
Hollanda ve Japonya gibi ülkeler, ABD’nin özel ihracat kontrol kurallarına tam olarak tabi değil. Ancak, ABD menşeli teknolojiler içeren ekipmanların Çin'e ihracatını sınırlama baskısı artıyor. Uzmanlar, bu ülkelerin de benzer yaptırımları kendi inisiyatifleriyle devreye sokabileceklerini öngörüyor. Samsung, SK hynix ve Micron gibi küresel oyuncular da bu süreçten etkileniyor.
Çin’in Bellek Çipleri Konusunda Zorlukları
Yeni yaptırımlar, HBM2 ve daha ileri nesil bellek çiplerini kapsıyor. Bu ürünler dünya genelinde yalnızca üç firma tarafından üretiliyor: Samsung, SK hynix ve Micron. Çin’de ise bu alanda üretim yapmaya çalışan CXMT, Amerikan yaptırımları nedeniyle büyük zorluklarla karşı karşıya. Çin, bu yaptırımları aşmak için yerli çözümler geliştirmeye çalışsa da bu sürecin oldukça uzun ve maliyetli olacağı belirtiliyor.
ABD-Çin Teknoloji Rekabeti Nereye Gidiyor?
ABD'nin uyguladığı yaptırımlar, küresel yarı iletken pazarını yeniden şekillendirirken, Çin’in uzun vadede teknoloji bağımsızlığına ulaşma çabalarını hızlandırabilir. Ancak mevcut koşullarda, Çin’in gelişmiş çip teknolojilerinde küresel oyuncularla rekabet edebilmesi oldukça zor görünüyor. Bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz? Görüşlerinizi yorumlarda paylaşmayı unutmayın!
