Zilog Z80 işlemcisi, Intel mühendisi Federico Faggin'in girişimiyle 1974 yılında Zilog şirketi tarafından geliştirildi. Faggin, Intel'den ayrıldıktan sonra Zilog'u kurdu ve Intel 4004 işlemcisinin ardından Z80'i tasarladı. Z80, Intel 8080 işlemcisinin genişletilmiş ve geliştirilmiş bir versiyonu olarak tasarlandı ve başlangıçta gömülü sistemler için hedeflendi.
Z80'un Yükselişi ve Yaygın Kullanımı
Zilog Z80 işlemcisinin üretimi Temmuz 1976'da başladı ve kısa sürede büyük talep gördü. Zilog'un sadece 12 kişilik bir ekibi tarafından yaratılan ürün, kısa sürede popülerlik kazandı ve şirketin personel sayısı iki yıl içinde 1000'e ulaştı. Z80, oyun donanımının gelişiminde de önemli bir rol oynadı ve 1970'lerin sonlarından 1980'lerin ortalarına kadar önemli bir oyuncu oldu.
Z80'un Geniş Kullanım Alanı
Z80'un yetenekleri sayesinde birçok ev bilgisayarı ve oyun konsolu geliştirildi. Sega Master System, SG-1000, Nintendo Game Boy ve Game Boy Color gibi popüler cihazlar Z80 işlemcisini kullandı. Ayrıca, birçok klasik arcade oyununda da Z80 kullanıldı, örneğin orijinal Pac-Man oyununda. Ayrıca, Z80, askeri ekipman, müzik sentezleyicileri (örneğin, Roland Jupiter-8) ve birçok elektronik cihazda da kullanıldı.
Z80'un Uluslararası Yayılımı
Zilog, Z80 işlemcisini Amerikan şirketlerine (Synertek ve Mostek), Avrupa'daki SGS/STMicroelectronics firmasına lisansladı ve Japonya, Doğu Avrupa ve Sovyet üreticileri tarafından da üretildi. Z80, NEC, Toshiba, Sharp ve Hitachi gibi şirketler tarafından kendi uyumlu versiyonları üretildi.
Z80'un Sonu ve Geleceği
Son yıllarda Zilog, Z80 üretimini gömülü sistemler pazarına odaklanarak sürdürdü. Ancak, Zilog'un sonunda Z80 üretimini sonlandırma kararı aldığı duyuruldu. Son siparişlerin Haziran 2024'te tamamlanmasının ardından Z80 üretimi sona erecek. Böylece, Z80'un 48 yıllık hikayesi sona erecek ve bilgisayar endüstrisinin efsanevi işlemcisi emekliye ayrılacak.
Zilog Z80 işlemcisi, bilgisayar endüstrisinin temel taşlarından biri olarak kabul edilir ve bir dönemin sembolü haline gelmiştir. Z80, oyun konsollarından ev bilgisayarlarına kadar geniş bir uygulama yelpazesinde kullanılmış ve bilgisayar tarihinde önemli bir yer edinmiştir. Ancak, teknolojinin ilerlemesi ve pazar taleplerinin değişmesiyle birlikte, Z80'un emekliye ayrılması kaçınılmaz hale gelmiştir.
