Samsung Galaxy S8’in belki de en iyi özelliği olan, Gigabit LTE bağlantı teknolojisini desteklemesini gözden kaçırmış olabilirsiniz. Bu teknolojinin az bilinmesine, piyasadaki birkaç model haricinde birçok telefonunun Gigabit LTE’yi desteklememesi gerekçe olarak gösterilebilir. İyi haber olarak nitelendirecek olursak, telefon operatörleri bu yeni bağlantı teknolojisini desteklemek üzere mevcut altyapılarını güncelleyerek daha yüksek hızları ve daha fazla kapasiteyi sunabilecek donanımlarla ağlarını geliştiriyor. Pratikte bunun karşılığı olarak Youtube’dan veya herhangi bir paylaşım sitesinden bir video içeriği izlerken yavaşlık, donma benzeri sorunlar yaşamayacaksınız. Cep telefonu üreticilerinin bu teknolojiyi destekleyen yeni modelleri, sayıları artarak yakın gelecekte piyasada yer alacak.
Bu yeni bağlantı teknolojisi yaygınlaştıkça yakın bir gelecekte Gigabit LTE terimini sıkça duyacaksınız. Bu teknolojiye sahip ilk telefon olarak Samsung firmasının Galaxy S8 modelini söyleyebiliriz. Peki nedir bu Gigabit LTE? Ve niye bizleri ilgilendiriyor? Bu sorulara sizlerle birlikte cevaplar arayacağız.
Gigabit LTE Nedir?
Gigabit LTE, LTE teknolojisinin gelişmiş bir formudur. 4G kablosuz bağlantı teknolojisinde hücresel taşıyıcılar mobil cihazların bağlantısını sağlayan teknolojidir. Cep telefonunuzun sağ üst tarafında LTE yazısının olup olmadığını kontrol edin. LTE harflerinin açılımını Türkçe karşılığını dilimize ‘Uzun Süreli Evrim’ olarak da çevirebiliriz. Bu yeni bağlantı teknolojisinin ismi, ‘Google Fiber’in sunduğu hız olan saniyede 1 gigabit hıza eriştiği için Gigabit LTE olarak adlandırıldı. Pratikte söylemek gerekirse çok hızlı bir bağlantı türü hayatımıza giriyor.
Sürekli Duyduğumuz 5G Bağlantı Teknolojisi midir?
Hayır. Ggelecek nesil kablosuz bağlantı teknolojisine benzer birçok bağlantı türü kullanılmakta olsa da Gigabit LTE de 5G değil. Elbette GSM operatörleri pazarlama taktikleri gereği Gigabit LTE’yi 5G olarak adlandırsa da (Bu pazarlama stratejisini 4G için de kullanmışlardı), teknik düzeyde ele aldığımızda şu an geçerli olan 4G ya da 4.5G kablosuz bağlantı teknolojilerinin bir parçası olarak değerlendirebiliriz.
Peki Gerçek 5G Nedir?
5G çok daha hızlı, 1 gigabit bağlantı hızının da ötesinde hatta kıyaslandığında Gigabit LTE’yi geride bırakacak yüksek hızlı bir bağlantı teknolojisidir. Daha önemli olan husus, ağ ile telefon arasındaki haberleşmede milisaniye düzeyindeki veri paketleri gecikme süreleri, cevap alma zamanı neredeyse sıfırlanıyor. Buna pratikte örnekler vermek icap ederse; uzaktan kumandayla araba sürebileceksiniz ya da uzaktan bağlanarak cerrahi bir operasyon gerçekleştirebileceksiniz.
Gigabit LTE Her Zaman 1 Gigabit Veri Almak Manasına mı Geliyor?
Hayır. En uygun koşullarda erişilebilecek en yüksek hız manasına geliyor. Bu da aslında laboratuvar ortamında elde edilebilen değerleri yansıtıyor. Nitekim bağlantı hızları hava durumuna, coğrafi koşullara, ağdaki yoğunluğa vb etkenlere göre değişkenlik gösterecektir. Ulaşılan en yüksek hız değerine gerçek dünyada asla erişemiyeceğimizi aklımızın bir kenarında tutalım.
Gigabit LTE Kulağa Hoş Geliyor. Peki Nasıl Çalışıyor?
Burada konunun teknik kısmına birazcık dalmamız gerekiyor. Elden geldiğince basitleştirerek izah etmeye çalışalım. Gigabit LTE’yi oluşturan üç unsur var. Bunlardan birincisi 4x4 MIMO olarak adlandırılan, basitçe tarifle içine dört adet alıcı anten, dört adet de verici anten yerleştirilen telefonda farklı sinyallerin işlenmesini sağlanıyor.
İkinci unsur olarak taşıyıcıların bir araya getirilmesi diyebiliriz. Bunu basitçe ifade etmek gerekirse mobil telefonların veri aktarımı için kullandıkları frekans bantlarını bir araya getirerek cihazın en hızlı olan elverişli bandının seçilmesi olarak ifade edebiliriz. Bunu örneklemek gerekirse, üç şeritli bir otobanda giden araçları hayal edin. Araçların otobanda, trafiğin az olduğu şeritlerde sollayarak ya da sağlayarak ilerlediği şeklinde açıklayabiliriz.
Üçüncü olarak Gigabit LTE’yi oluşturan üç temel sac ayağından 256 QAM’i sayabiliriz. Bu teknik tabiri tafsilatlı açıklayarak sizi ürkütmeden, az yukarıda verdiğimiz otoban örneğini hatrımıza getirelim. Veri taşıyan küçük araçlar yerine 256 QAM ile bir kamyonda büyük boyutta veri taşıdığımızı hayal edelim.
Bütün bunların toplamına ek olarak sadece daha hızlı bir bağlantı ağınızın olması yeterli olmuyor. Buna ilaveten ağın kapasitesinin de ihtiyaçları karşılaması gerekiyor.
Gigabit LTE Ne kadar Hıza Sahip?
Hız göreceli olarak nerede yaşadığınıza, kaç kullanıcının o ağı paylaştığına göre değişkenlik gösterebiliyor. Avustralyalı operatör Telstra Gigbait LTE ağını kullanıma açtıktan sonra saniyede 100 ile 300 megabit arasında değişen indirme hızlarına ulaştığı görüldü. Telstra’nın bu değerleri yapılan ‘Açık Sinyal’ testinde, Alman GSM operatörü T-Mobile ve Amerikan GSM operatörü Verizon’un ortalama hız değerlerinden neredeyse 18 kat fazla olarak ölçüldü. T-Mobile, Gigabit LTE ağı üzerinden iki saatlik bir filmin 15 saniyede indirilebileceğini iddia etti.
Gigabit LTE ile Ne Yapabilirim?
Film indirebilirsiniz ya da fotoğraflar, videolar veya büyük PowerPoint sunumlarını saniyeler içinde indirebilirsiniz. ‘Google Fotoğraflar’a yüklediğiniz eski fotoğraflarınızı görüntülemedeki gecikmelere veda edebilirsiniz. Daha başka bir şekilde ifade etmek gerekirse, telefonunuzun hafıza kartındaki bilgilere ulşamaktan daha kısa bir sürede bulutta tutulan dosyalarınıza ulaşacaksınız.
Başka Faydaları Var mı?
Hızın da ötesinde daha fazla kullanıcı Gigabit LTE ağını kullandıkça herkes için daha fazla veri kapasitesi sağlanacak. Bir video sitesine ya da herhangi bir web sayfasına bağlandığınızda tabir caizse aç gözlülük yaparcasına site trafiğini daha fazla kullanma imkanı bulacaksınız. Fakat isteğinize daha hızlı ulaşacağınızı ve meşguliyetinizi daha çabuk bitireceğinizi varsayarsak, site trafiğini başka bir kullanıcıya bırakacaksınız. Sözün özü, bir web sayfası yüklenirken daha az tuhaf duraklamalara şahit olacaksınız.
Ne Zaman Gigabit LTE Ağına Kavuşacağız?
Ülkemiz adına bu soruya somut bir cevap vermek şu an için mümkün görünmüyor. 2016 yılının Nisan ayında 4.5G’ye geçmiş GSM operatörlerinin daha altyapılarını tamamlayamadığını göz önünde bulundurursak ve de operatörlere ek maliyet getirecek olan Gigabit LTE teknolojisi şimdilik bize uzak görünüyor.
Yabancı ülkelerdeki duruma baktığımızda, GSM operatörleri ağlarını uyumlu donanımlarla güncelleştirerek bu yeni teknolojiye adaptasyon sürecini gerçekleştiriyorlar. Bu operatörler arasında Alman T-Mobile Gigabit LTE ağına geçiş yapacak ilk telekom firması gibi görünüyor. Firmanın CEO’su John Legere, müşterilerine söz vererek önümüzdeki Ocak ayında Gigabit LTE hızlarına ilk kendilerinin ulaşacağını söyledi. Sprint, Verizon ve AT&T operatörlerinin hepsi bu yılın sonlarına doğru bu teknolojiyi kullanıcılarına sunacaklarını beyan ettiler.
Hangi Telefonlar Bu Teknolojiyi Destekleyecek?
Samsung Galaxy S8 ve Galaxy S8+ Gigabit LTE’yi kullanıcılarına ilk sunan telefonlar oldular. En hızlı bağlantıyı sunan Gigabit LTE, çip üreticisi Qualcomm firmasının Snapdragon 835 işlemcisine dahil olarak geliyor. Snapdragon 835 işlemcisine entegre olarak gelen X16 modemin imkan verdiği Gigabit LTE teknolojisi, Sherif Hanna’nın açıklamalarına göre 2017 yılı içerisinde 10 Android cihazda daha karşımıza çıkacak.
Apple, Snapdragon İşlemci Kullanmıyor. Gelecek Olan iPhone Cihazların Bu Teknolojiden Mahrum Olacağı Manasına mı Geliyor?
Hayır, o manaya gelmiyor. Qualcomm firması, Gigabit LTE teknolojisine uyumlu X16 ismini verdiği modemin tekil parça olarak da satışını yapıyor. Örneğin Apple firması A kod ismiyle kendi dizayn ettiği işlemcilerinde Qualcomm’un bu modemini telefonlarında kullanabilir.
