Günümüz dünyasında, akıllı telefonlar bilgi ve iletişim teknolojisi olarak kullanılıyor. Yediden yetmişe herkesin elinde bu cihazlar hayatı daha kolay ve eğlenceli hale getiriyor. Diğer taraftan, bu cihazları yoğun olarak kullanmak “Çoğu zarar, azı karar” atasözünü de bizlere hatırlatıyor. Peki, akıllı telefon kullanımının kararı nedir? Bu yazımızda akıllı telefon kullanım süresini ölçebileceğiniz ve kullanım kontrolü sağlayabileceğiniz ayarlar, uygulamalar ve tavsiyeleri şu konu başlıkları altında ele alıyoruz:
- Ekran süresi nedir?
- Telefon bağımlısı olduğunu nasıl anlarsın?
- iOS tabanlı cihazlarda ekran süresi nasıl kısıtlanır?
- Android tabanlı cihazlarda ekran süresi nasıl kısıtlanır?
Ekran Süresi Nedir?
iOS 12’nin en güncel özelliklerinden biri olan ekran süresi kullanımla ilgilidir. Ekran süresi sayesinde, iPhone veya iPad’inizi ne kadar süre kullandığınızı görebilirsiniz. Ekran süresi, telefonunuzdaki hangi uygulamada ne kadar vakit geçirdiğinizi grafik halinde verir. Görselde görüldüğü üzere, günlük ortalama ekrana maruz kalma süresi İzlenceler, Yaratıcılık, Üretkenlik ve Finans başlıkları altında veriliyor. Alt kısımda, En Çok Kullanılan bölümünde en sık kullandığınız uygulamalar listeleniyor. Uyandırmalar başlığı altında, telefonunuzu gün için kaç kez uyandırdığını yani kapalı ekranı açıp kaç kez baktığınızı görebilirsiniz. Bildirimler bölümünde, gün içinde hangi uygulamaya ne kadar bildirim geldiğini görebilirsiniz. Bu bölümde verilen kısayollar sayesinde bildirim ayarlaması yapmak mümkün. Örneğin listede Mesajlar, Müzik, Twitter ve diğer uygulamalar yer alıyor. Mesaj bildirim ayarlarını düzenlemek için üstüne tıklayın ve açılan pencerede ayarlama yapın.
Telefon Bağımlısı Olduğunu Nasıl Anlarsın?
Ekran Süresi bölümünde sadece bugünün değil, son 7 günün detayları da gösterilir. Ekranı bir hafta boyunca kaç kez uyandırdınız, bir hafta boyunca kaç uygulama ne kadar bildirim gösterdi sorularının yanıtları grafik halinde bu sayfada yer alır. Sayfanın alt tarafında yer alan “Tüm Aygıtlarla Paylaş” butonu iCloud hesabınıza bağlı olan diğer cihazların da ekran süresi bilgilerini görebilirsiniz. Bir iPhone kullanıcısı olarak ekranda ne kadar süre geçirdiğinizi öğrenmek için Ayarlar > Ekran Süresi > Tüm Etkinlikleri Gör adımlarını takip edin. Kullanım süresi sizi şaşırttı mı? Günlük ve haftalık veriler size telefon kullanımının yoğun olduğunu mu söylüyor? Telefon kullanımını azaltmak için bağımlılık hakkındaki şu yazımız dikkatinizi çekebilir: Telefon Bağımlılığından Nasıl Kurtulunur?
iOS Tabanlı Cihazlarda Ekran Süre Kısıtı
Ekran süresi verileri sizi memnun etmeyebilir. Günlük yaşamda elimiz sık sık telefon veya tablet gibi mobil cihazlara gidiyor. İş, eğitim, eğlence ve çok daha fazlasını içine sığdıran bu cihazların alışkanlık olması olağan bir durum. Hemen bağımlı olduğunuzu düşünmeyin, oturup grafikleri tekrar inceleyin ve yorumlayın. Ekran kullanım süreniz yüksek olabilir, diğer taraftan veriler bu sürenin çoğunu üretkenlik ve finans alanında kullandığınızı söylüyor olabilir. Başka bir örnek influencer, içerik üretici olan kullanıcıların en çok kullanılan bölümünde sosyal medya uygulamalarının olması çok normal. Çocuğunuzun tablette geçirdiği süre gözünüze çok gözükebilir. Ama verileri incelediğinizde eğitici oyun ve uygulamalar görmek içinizi rahatlatabilir. Grafiği incelediniz ve yorumlarınız olumlu yönde değil mi? Telefon bağımlısı olduğunuzu mu düşünüyorsunuz? Bazı uygulamalarda gereksiz vakit harcadığınızı mı fark ettiniz? Endişelenmeyin, her şey sizin elinizde! Akıllı telefon kullanımında zaman tasarrufu sağlayabileceğiniz yöntemler bulunuyor.
Kontrol Sizin Elinizde, Atıl Süre’yi Aktifleştirin
iPhone, iPad veya iPod touch gibi iOS tabanlı cihazlarda seçtiğiniz uygulamalara Ekran Süresi kısıtlaması getirebilirsiniz. Seçtiğiniz uygulama veya uygulamalarda belirlediğiniz süre sona yaklaştığında telefonunuz sizi uyarır. Süresi dolan uygulamaya giriş yapmak istediğiniz süre doldu uyarısı ve 15 dk Sonra Anımsat, Sınırı Bugünlük Yoksay gibi seçenekler sunulur. Kısa süreli kullanımlarda 15 dk Sonra Anımsat seçeneğini, uzun süreli kullanımlarda Sınırı Bugünlük Yoksay seçenekleri tercih edilir. Ayarlar'da Atıl Süre'yi aktif hale getirmek için sırasıyla şu adımları takip edin:
- Telefonunuzda Ayarlar uygulamasına gidin,
- Uygulamalar arasından Ekran Süresi'ni seçin,
- Ekranı aşağı kaydırın ve Atıl Süre, Uygulama Sınırları, ve İçerik ve Gizlilik ayarları arasından Atıl Süre’ye dokunun,
- Atıl Süre butonunu sağa kaydırıp aktifleştirin,
- Alttaki Başlangıç ayarına gelin ve başlangıç süresini ayarlayın,
- Daha sonra belirlediğiniz Bitiş süresini ayarlayın ve kaydedin.
Atıl Süre aktif edildiğinde sadece izin verilen uygulamalar kullanılabilir. Kısıtlı uygulama adlarının yanında kum saati simgesi yer alır. Süre kısıtı olan uygulamalara girmek için uygulamaya tıklamak ve Sınırı Yok Say demek yeterli olur.
Kontrol Sizin Elinizde: Uygulama Sınırları Getirin
Ekran Süresi’ni kontrol altına alabileceğiniz başka bir ayar: Uygulama Sınırları. Belirli uygulamalara kullanım sınırı getirebilirsiniz.
- Ayarlar’a gidin ve Ekran Süresi'ni seçin,
- Ekranı aşağı kaydırın ve Uygulama Sınırları’na dokunun
- Açılan pencerede Sınır Ekle’ye dokunun,
- Kategoriler başlığı altında listelenen uygulamalar arasından gereksiz vakit harcadığınız uygulamayı seçin,
- Sağ üst köşedeki Ekle butonuna tıklayın,
- Süre bölümündeki sayaç üzerinde seçtiğiniz kategori altındaki uygulamalar için ne kadar süre sınırı getirmek istediğinizi ayarlayın.
- İşlem bu kadar basit, ana ekrana döndüğünüzde ilgili uygulamalarda kum saati simgesi belirdiğini göreceksiniz.
- Alttaki Başlangıç ayarına gelin ve başlangıç süresini ayarlayın,
- Daha sonra belirlediğiniz Bitiş süresini ayarlayın ve kaydedin.
Android Cihazlarda Ekran Süre Kısıtı
Süre sınırı uygulamaları, kontrol sağlamak ve iradeyi elinizde tutmak amacıyla geliştirilmiş ayarlamalardır. Android cihazlar da ekran kullanım süreniz hakkında sizi bilgilendirir. Android işletim sistemli cihazlarda ekranda ne kadar süre geçirdiğinizi öğrenmek için Ayarlar > Dijital Sağlık ve Ebeveyn Denetimi adımlarını takip edin. Açılan pencerede hangi uygulamada, ne kadar süre geçirdiğinizi ve kaç kez telefon kilidi açtığınızı görebilirsiniz. Bar şeklinde gösterilen süre ve uygulama şeması, günlük kullanımlarınızı gösterir. İncelediğiniz veriler sizi memnun etmemiş olabilir, hatta telefon detoksu düşünebilirsiniz. Bilinçli telefon kullanımı için kontrol mekanizmasını devreye sokabilirsiniz. Nasıl mı? iOS tabanlı cihazlarda olduğu gibi android cihazlarda da ekran kısıtlaması mümkün.
Uygulama Zamanlayıcı’yı Aktifleştirin
Android cihazlarda Uygulama Zamanlayıcı’yı aktif hale getirmek için sırasıyla şu adımları takip edin:
- Ana ekrandaki Ayarlar’ gelin,
- Listeyi aşağı kaydırın ve Dijital Sağlık ve Ebeveyn Denetimi’ni seçin,
- Hedefleriniz başlığı altındaki Uygulama Zamanlayıcıları’na tıklayın,
- Açılan penceredeki uygulamalar arasından süre kısıtı getirmek istediğiniz uygulamayı seçin,
- 15 dk, 30 dk, 1 sa ve Özel seçenekleri arasından size uygun olan seçeneğe dokunun ve Tamam butonuna basın.
- Bu işlem sonucunda, süre kısıt ayarlarınız kaydedilir, süre dolduğunda “Bugünlük Hoşçakalın” şeklinde bir mesaj verir. Uygulamayı kullanmanız gerekiyorsa, daha fazla zaman butonunu kullanabilirsiniz. Ya da Tamam butonunu seçerek günlük kullanım kotasının dolduğunu kabul edersiniz.
Kontrolü Eğlenceli Hale Getiren Uygulamalar
Telefonunuzda ne kadar süre harcadığınızı gösteren ve süre kısıtlaması getirebileceğiniz eğlenceli uygulamalar da bulunuyor.
- Screen Stopwatch: Sadece android cihazlarda bulunan bu uygulama, “Ekran Kronometresi” gibi çalışıyor. Telefonunuzun ekranını her uyandırışınızda bu kronometre ne kadar süre geçirdiğinizi gösteriyor.
- Activity Bubbles: Telefonunuzun kilidini her açtığınızda, ekrana bir tane balon düşüyor. Kulağa sevimli gelse de, ekrandaki balon sayısı arttıkça gerilebilirsiniz.
- Unlock Clock: Ekranı her açtığınızda skor hanenize +1 yazılıyor. Bu uygulama, ana sayfada ekran uyandırma sayınızı tutuyor.
- Offtime, Moment, Space App, Flipd gibi benzer felsefeye sahip uygulamalar da kullanım sıklığı konusunda sizi bilgilendiren, uyaran uygulamalardır.
